Ho thibela tšilafalo ea lithibela-mafu ho tsoa tlhahisong, WHO e phatlalalitse tataiso ea pele mabapi le taolo ea metsi a litšila le taolo ea litšila tse tiileng bakeng sa tlhahiso ea lithibela-mafu pele ho Kopano ea Boemo bo Phahameng ea Machaba a Kopaneng (UNGA) e mabapi le ho hanyetsa likokoana-hloko (AMR) e reretsoeng ho etsahala La 26 Loetse 2024.
Tšilafalo ea lithibela-mafu e leng, tlhahiso ea tikoloho ea lithibela-mafu libakeng tsa tlhahiso le lintlheng tse ling tse tlase ho ketane ea phepelo ho kenyeletsoa ho lahloa ho sa nepahalang ha lithibela-mafu tse sa sebelisoeng le tse felileng ha se ntho e ncha kapa ha e hlokomelehe. Maemo a phahameng a lithibela-mafu metsing a ka tlaase ho libaka tsa tlhahiso a tlalehiloe. Sena se ka lebisa ho hlaheng ha libaktheria tse ncha tse hananang le meriana le ho hlaha le ho ata ha phekolo ea likokoana-hloko (AMR).
AMR e etsahala ha likokoana-hloko li khaotsa ho arabela meriana, ho etsa hore batho ba kula le ho eketsa kotsi ea ho ata ha tšoaetso eo ho leng thata ho e phekola, ho kula le lefu. AMR e susumetsoa haholo ke tšebeliso e mpe le tšebeliso e feteletseng ea li-antimicrobial. Sena se sokela bophelo bo botle ba lefats'e ka hona ho bohlokoa ho fokotsa tšilafalo ea lithibela-mafu e le hore katleho ea meriana e pholosang bophelo e bolokehe, 'me nako e telele ea lithibela-mafu e sirelelitsoe bakeng sa bohle.
Hajoale, tšilafalo ea lithibela-mafu e tsoang tlhahisong hangata ha e laoloe mme litekanyetso tsa netefatso ea boleng hangata ha li sebetsane le mesi ea tikoloho. Kahoo, tlhokahalo ea tataiso e ka fanang ka motheo o ikemetseng oa saense bakeng sa ho kenyelletsa lipakane ho lisebelisoa tse tlamang ho thibela ho hlaha le ho ata ha lithibela-mafu.
Tataiso e fana ka lipakane tsa bophelo bo botle ba batho ho fokotsa kotsi ea ho hlaha le ho ata ha AMR, hammoho le lipakane tsa ho sebetsana le likotsi tsa bophelo ba metsing tse bakoang ke lithibela-mafu tsohle tse reretsoeng ho sebelisoa ke batho, liphoofolo kapa limela. E akaretsa mehato eohle ea tlhahiso ea metsoako e sebetsang ea meriana (APIs) le ho etsoa lihlahisoa tse felileng, ho kenyeletsoa liphutheloana tsa mantlha. Tataiso ena e boetse e kenyelletsa mekhoa e metle ea taolo ea likotsi, ho kenyeletsoa tlhahlobo ea ka hare le kantle le ponaletso ea sechaba. Habohlokoa, tataiso e kenyelletsa ts'ebetsong e tsoelang pele, le ntlafatso ea mohato ha ho hlokahala ho lemoha tlhokahalo ea ho sireletsa le ho matlafatsa phepelo ea lefats'e, le ho netefatsa phihlello e nepahetseng, e theko e tlaase le e lekanang ea lithibela-mafu tse netefalitsoeng ke boleng.
Tataiso e reretsoe mekhatlo ea taolo; barekisi ba lithibela-mafu; mekhatlo e ikarabellang bakeng sa merero e akaretsang ea phetisetso le liqeto tsa puseletso; mekha ea boraro ea litsi tsa tlhahlobo le tlhahlobo; batšoantšisi ba indasteri le mekhatlo ea bona e kopaneng le boikitlaetso; batseteli; le lits'ebeletso tsa taolo ea litšila le metsi a litšila.
***
mehloling
- Litaba tsa WHO- Tataiso e ncha ea lefats'e e ikemiselitse ho thibela tšilafalo ea lithibela-mafu ho tsoa tlhahiso. E phatlalalitsoe ka la 3 Loetse 20124. E fumaneha ho https://www.who.int/news/item/03-09-2024-new-global-guidance-aims-to-curb-antibiotic-pollution-from-manufacturing .
- WHO. Tataiso holim'a metsi a litšila le tsamaiso ea litšila tse tiileng bakeng sa tlhahiso ea lithibela-mafu. E phatlalalitsoe ka la 3 Loetse 2024. E fumaneha ho https://www.who.int/publications/i/item/9789240097254
***